แปลโดยท่านพุทธทาส
พอคุ้นเข้า พอคุ้นเข้า จะรู้เรื่อง
ให้จูงเชื่อง เยื้องย่าง หว่างวิถี
เชือกในมือ ถือกระชับ กระชั้นดี
เหมือนไม่มี คืนวัน อันเหนื่อยใจ
พ่อหนุ่มค่อยๆฝึกวัวไปด้วยความอดทน จนจูงไปไหนไปได้เป็นการทำควาามเข้าใจกันได้ในขั้นแรก ซึ่งสำคัญอยู่ที่ค่อยทำค่อยไป ค่อยๆคลำค่อยๆ ไปอันเป็นเคล็ดสำคัญในระยะนี้ ผิดกับคนสมัยนี้ซึ่งมีแต่ความวู่วามรอคอยไม่ได้ วัวพอใจให้ผู้ฝึกจูงจมูกทั้งนี้หมายถึงจิตเริ่มอยากไปในทางของกุศลเกิดมีฉันทะในเบื้องต้นต่อของใหม่ที่ได้ลิ้มรสเพียงเล็กน้อยซึ่งแปลกกว่าของเก่ามาก จึงเริ่มมีศรัทธาอันจัดเป็นธรรมะข้อแรกที่สุด และเป็นพื้นฐานสำหรับธรรมะที่สูงขึ้นไป จะพาขึ้นเขาลงห้วยก็ยอมตามทุกก้าวย่างคือความแน่แน่วของศรัทธา จึงยอมลำบากได้ทุกอย่างในการปฏิบัติธรรมโยคาวจรยังคงกุมเชือกมั่นและไม่ยอมห่าง นี้คือหลักของการรักษาตรุณวิปัสสนา คือกรรมฐานที่เพิ่งปรากฏผลเป็นครั้งแรกจะต้องระวังอย่างยิ่งเหมือนระวังของแตกง่ายหรือเด็กอ่อนเพิ่งคลอด ในระยะนี้เผลอนิดเดียวอาจถึงกับเสียหมดเลยก็ได้ ดังนั้นจึงต้องยึดหลักว่าระวังอย่าให้มีเวลาเผลอหรือรู้สึกเหนื่อยใจในการระวัง
จงสังเกตส่วนหัวของวัวดำทะมึนตัวนั้นได้เเปลี่ยนเป็นสีขาวแล้วผู้ฝึกก็ได้สังเกตเห็นปรากฏการณ์นี้ แถมยังมีพระจันทร์แย้มออกมาเป็นอันดับแรก
ที่ตำบลเหาลี นาย ก. มีฐานะปานกลาง ทว่าบุตรสาวคนรองของเขาตั้งแต่อายุ 16 ปี ก็เริ่มเที่ยวเตร...