การตั้งปณิธาน

   แต่โบราณกาลมา เมื่อมีธรรมย่อมมีมารมาสอบ ดังคำกล่าวว่า “บำเพ็ญจริงสอบจริง ไม่บำเพ็ญไม่สอบ” ผู้มีธรรมแก่กล้าแม้ถูกสอบก็ไม่ล้ม ผู้ไม่สนใจธรรมไม่สอบก็ล้มเอง ดังนั้นการบำเพ็ญธรรมต้องตั้งปณิธานก่อน ถ้าไม่มีการตั้งปณิธานก็ไม่อาจสำเร็จธรรมในพุทธธรรมว่า “วัชระไม่แกร่ง ปณิธานไม่แข็ง” เหล่าพุทธะโพธิสัตว์ล้วนแต่ปฏิบัติเช่นนี้ การกลับมาเกิดเป็นมนุษย์อีก ก็เพื่อโปรดสรรพสัตว์ มีความเพียรไม่ย่อท้อเพราะมีแรงปณิธานแกร่งกล้า จึงไม่ผิดคำปฏิญาณ คงบำเพ็ญธรรมตามปณิธาน ดังเช่น พระกษิติครรภ์โพธิสัตว์ว่า “อาตมาไม่เข้าเมืองนรกใครจะเข้า ตราบใดนรกยังไม่ว่างเปล่า ไม่ขอเป็นพระพุทธเจ้า” พระโพธิสัตว์กวนอิมว่า “เพ่งเสียงเปลื้องทุกข์” ถ้าไม่ได้ตั้งปณิธานเสมือนต้นไม้ไร้ราก พอพบพายุฝนก็จะโอนเอนโค่นล้ม เพราะความตั้งใจไม่พอ เมื่อพบอุปสรรคก็จะเกิดความท้อแท้ลังเล ในที่สุดก็ไม่สามารถพ้นทุกข์

    แรงปณิธานคือ การตั้งใจ บุคคลมีปณิธานย่อมทำสำเร็จทุกอย่าง เมื่อปฏิบัติตามปณิธาน ก็จะไม่เกรงกลัวต่อสิ่งใดแม้มีอุปสรรคเพียงใดก็สามารถแก้ไขได้ ต่อให้มีมหันตภัยขวางอยู่เบื้องหน้า ก็ไม่อาจมาเปลี่ยนความตั้งใจได้